Voorlopige voorziening

Voorlopige voorziening en kort geding

Al eerder schreven wij een artikel over het kort geding. In dat artikel leggen wij uit wat een kort geding is en wat een voorlopige voorziening is. Er is een verschil! Maar het hangt ook met elkaar samen. In dit artikel zoomen wij verder in op deze voorlopige voorziening. Daarin komt onder andere het volgende aan bod:

Wat is een voorlopige voorziening?
Hoe werkt een voorlopige voorziening binnen het bestuursrecht?
Hoe werkt de voorlopige voorziening binnen het civiel recht?
Kunt u ook een voorlopige voorziening vragen in het familierecht?
Hoe zit het met het spoedeisend belang?
Wat zijn de kosten voor een voorlopige voorziening?
Wanneer doet de rechter uitspraak over de voorlopige voorziening?
Wat voor voorbeelden zijn er van een voorlopige voorziening?

Wat is een voorlopige voorziening?

Met een voorlopige voorziening kunt u de rechter vragen om een maatregel voor de tijd dat er nog geen uitspraak is. Het verschil met een kort geding is dat dit tijdens een al lopende rechtszaak wordt gevraagd. Een kort geding is een “losse” rechtszaak over iets dat haast of spoed heeft.

Stel u heeft ruzie met de buren. De buren vallen u stelselmatig lastig en betreden uw terrein. U kunt dan in de “bodemprocedure” vragen om een voorlopige voorziening, of maatregel. De bodemprocedure is dan de lopende rechtszaak over de ruzie met uw buren.

Hoe werkt de voorlopige voorziening binnen het bestuursrecht?

In het bestuursrecht is er maar één spoedprocedure. De voorlopige voorziening. Ter verduidelijking: het civiel recht, zoals het familierecht, kent twee mogelijkheden. Een kort geding én een voorlopige voorziening.

Bij het bestuursrecht kunt u alleen een voorlopige voorziening vragen als u ook een bezwaar- of beroepsprocedure heeft lopen. Dus stel uw uitkering wordt stopgezet. U gaat tegen dit besluit in bezwaar. Maar er moet een oplossing komen voor uw terugval in uitkering. U kunt de rechter vragen het besluit te “schorsen”. Schorsen betekent dat het besluit even niet wordt uitgevoerd tijdens bezwaar (en beroep).

U vraagt een voorlopige voorziening aan de bestuursrechter. Het is dus een aparte procedure. U kunt dit zelf doen maar een advocaat kan u hierin ook bijstaan. Deze kan u veel werk uit handen nemen!

En de voorlopige voorziening binnen het civiel recht?

Misschien denkt u, wat is civiel recht? Het wordt ook wel privaatrecht of burgerlijk recht genoemd. Het geeft regels voor burgers onder elkaar en burgers en goederen. Wat zijn dan goederen? Dat zijn voorwerpen of grondstoffen bijvoorbeeld. Maar ook woningen bijvoorbeeld. Dat is onroerend goed.

Op welke gebieden zijn er dan allemaal regels?

Arbeidsrecht
Huurrecht
Personen- en familierecht
Aansprakelijkheidsrecht
Consumentenrecht
Incassorecht
Enzovoorts.

Ook de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen (WSNP) en bewind bijvoorbeeld vallen hieronder. En er zijn nog veel meer voorbeelden. Waar het om gaat is dat er binnen elk gebied wel mogelijkheden zijn voor een voorlopige maatregel.

In het civiel recht kunt u dat doen via een kort geding. Maar u kunt ook vragen om een voorlopige voorziening in een al lopende rechtszaak. Een voorbeeld:

Uw woning is verbouwd door aannemer X. Aannemer X heeft daarbij volgens u behoorlijke fouten gemaakt. U krijgt daarover een conflict met de aannemer. U laat een deskundige kijken naar de verbouwing. Deze maakt een rapport, waarmee u vervolgens een rechtszaak begint. Vervolgens blijkt u uit het rapport van de deskundige dat de aanbouw aan de woning onveilig is. Deze kan instorten!

U verzoekt de rechter daarom binnen de lopende rechtszaak een voorlopige voorziening te treffen. Namelijk dat de aannemer u betaalt om de woning te (laten) stutten. Of dat de aannemer wordt verplicht de woning zo snel mogelijk te stutten.

In veel civiele zaken heeft u een advocaat nodig. En dan dus ook voor een voorlopige voorziening of kort geding. Voor kantonrechterzaken heeft u geen advocaat nodig:

Kantonrechter:

Huurzaken
Zaken met een belang tot € 25.000 (o.a. een vordering)
Arbeidszaken (o.a. ontslag op staande voet, het slapende dienstverband)
Consumentenkoopzaken
Consumentenkredietzaken

De civiele rechter gaat over (bijvoorbeeld):

Zaken met een belang hoger dan € 25.000,00/onbepaalde waarde
Familiezaken
Burenruzies
Aansprakelijkheidszaken
Faillissementen

Voor klachten over uw bewindvoerder, curator of mentor kunt u een brief schrijven naar de rechtbank.

Dus u gaat of naar de civiele rechter of naar de kantonrechter voor uw rechtszaak met daarin verzoek om een voorlopige voorziening. Het is hier dus geen aparte procedure. De voorlopige maatregel wordt behandeld door dezelfde rechter als in uw bodemprocedure.

Kunt u een voorlopige voorziening vragen in het familierecht…

en zo ja, wat voor voorzieningen dan? In het personen- en familierecht kunnen verschillende dingen spelen. Wij verwijzen ook naar onze artikelen hierover!

Zo komen echtscheidingen vaak voor. Of zaken over de omgang met de kinderen. Ook speelt alimentatie vaak een rol. En dat zelfs allemaal binnen dezelfde procedure!

Bij het personen- en familierecht is het zo dat een voorlopige voorziening kort voor de echtscheidingsprocedure kan worden gevraagd of tijdens de procedure. Maar ook een kort geding is mogelijk binnen het personen- en familierecht.

Kunt u de uitkomst van de echtscheidingsprocedure (bijvoorbeeld) echt niet afwachten? Dan kunt u om een voorlopige voorziening vragen. Waar kunt u dan aan denken?

Dat u voorlopig recht heeft op een bepaald alimentatiebedrag voor u en kinderen;
Dat u de gezamenlijke woning met uitsluiting mag bewonen, dus dat uw (ex-) partner de woning moet verlaten;
Dat er een bepaalde omgangsregeling geldt voor de duur van de procedure.

Voor de duur van het geding

In alle gevallen geldt dat de voorlopige voorziening slechts bestaat tot er een einde komt aan de lopende rechtszaak of bezwaar/beroep. Of zoveel eerder als de rechter dat besluit. Er wordt dus altijd een termijn gesteld aan de duur van de maatregel. Dat is anders bij een kort geding!

Hoe zit het met spoedeisend belang?

Het idee is dat u tijdens een lopende procedure een voorlopige voorziening vordert. Die geldt dan voor de duur van de bodemprocedure. Dus zo lang de rechtszaak niet met een vonnis tot een eind komt. Een ander woord voor voorlopige voorziening binnen de lopende rechtszaak is “incident”.

Civiele zaken

Voor civiele zaken geldt gezien de wet(tekst) geen spoedeisend belang. Maar degene die vraagt om een voorlopige voorziening moet wel voldoende belang hebben bij die voorziening. Daaraan is voldaan als niet van u verlangd kan worden dat u de uitkomst van de bodemprocedure afwacht. Toch lijkt het dat rechters wel verwachten dat u uitlegt waarom u een spoedeisend belang heeft. Een advocaat kan u hierbij helpen! Deze is verplicht bij civiele zaken (zie hierboven). Alleen bij de kantonrechter kunt u zonder advocaat procederen. Maar de advocaat kan u ook bij kantonzaken goed bijstaan en veel werk uit handen nemen!

Bestuurszaken

Een voorlopige voorziening in het bestuursrecht (awb) kan alleen als er een bezwaar- of beroepsprocedure loopt en als er sprake is van spoedeisend belang. Waar let de bestuursrechter op?

De bestuursrechter kijkt of uw belang moet worden beschermd tegen de uitvoering van het besluit waartegen u in bezwaar of beroep bent gegaan. De bestuursrechter zal kijken of hij nu al kan zien of het besluit onrechtmatig is. Als het besluit wordt uitgevoerd terwijl het onrechtmatig lijkt te zijn moet uw belang worden beschermd. Met “onrechtmatig” wordt bedoeld dat het besluit onjuist is.

Voor het bestuursrecht hoeft u geen advocaat in te schakelen. Maar het kan handig zijn! De advocaat weet zijn of haar weg in het recht.

Personen- en familierecht

Voor een voorlopige maatregel in het personen- en familierecht geldt hetzelfde als hiervoor uitgelegd onder “civiele zaken”. U moet uitleggen waarom u de einduitkomst van de procedure niet kunt afwachten. Een advocaat kan u daarmee helpen. Sterker nog, de advocaat is verplicht! Schakelt u dus een advocaat in om u te helpen bij uw procedure en voorlopige voorziening.

Wat zijn de kosten van een procedure en voorlopige voorziening?

Griffierecht

Ook niet onbelangrijk is het antwoord op de vraag welke kosten bij het aanspannen van een rechtszaak en voorlopige voorziening komen kijken. Als eiser, degene die de rechtszaak start, betaalt u “griffierecht” aan de rechtbank. Het griffierecht is een vergoeding zodat de zaken kunnen worden behandeld. De tarieven verschillen per soort zaak. U als “natuurlijk persoon” betaalt minder dan een rechtspersoon (zoals een bedrijf). Ook in het bestuursrecht moet er griffierecht worden betaald, door degene die vraagt om een voorlopige voorziening.

Advocaatkosten

Als u een advocaat inschakelt, betaalt u naast het griffierecht uw advocaatkosten. Een rechtszaak voeren kan best ingewikkeld zijn. U weet misschien niet wat uw kansen zijn bij een voorlopige voorziening. Een gespecialiseerde advocaat weet of zijn haar weg in het recht. U kunt hieraan veel steun hebben. Zo kan de advocaat contact opnemen met de wederpartij, de dagvaarding of het verzoekschrift opstellen, de aanvraag van de voorlopige voorziening regelen en mee naar de zitting. De kosten kunnen aardig oplopen. Het is echter mogelijk de kosten te verhalen op de tegenpartij (zie “Kosten verhalen op wederpartij” hieronder).

Hulp van de advocaat is in veel gevallen nog gratis ook. Onze advocaten werken op basis van toevoeging: door de overheid gefinancierde rechtsbijstand (pro-deo). Het grootste deel van de kosten wordt betaald door de Raad voor Rechtsbijstand (RvR), terwijl u alleen maar een kleine eigen bijdrage betaalt. Het hangt van de hoogte van uw (gezins-)inkomen af of u in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand. Uw advocaat weet wat hij/zij moet doen om de toevoeging voor u aan te vragen. Een voordeel is dat als u procedeert met toevoeging, er een verlaagd griffierecht voor u geldt!

Meer over de verschillende vormen van bekostiging vindt u hier.

Peiljaarverlegging

De inkomenstoets ligt 2 jaar voor de aanvraag. De RvR checkt uw jaarinkomen bij de Belastingdienst. Heeft u echt een advocaat nodig maar is uw aanvraag afgewezen? Geen nood! Het kan zijn dat uw inkomen is veranderd en dat u eerst te veel verdiende voor een pro deo-advocaat. Als u nu minder verdient kunt u een peiljaarverlegging aanvragen. De RvR kijkt dan naar uw inkomen ten tijde van de aanvraag.

Kosten verhalen op wederpartij

U vraagt de rechter een proceskostenveroordeling uit te spreken. Dat betekent dat de rechter uw wederpartij opdraagt de kosten die u heeft gemaakt te vergoeden. U krijgt (een deel van) uw advocaatkosten en griffierecht terug. In het bestuursrecht kunt u ook vragen om een proceskostenveroordeling van het bestuursorgaan (gemeente, UWV bijvoorbeeld).

De rechter zal vergoeding van de kosten alleen toekennen als u de zaak wint! Als u verliest, kan het dus zijn dat de rechter u veroordeelt tot het betalen van de kosten van de wederpartij. In het geval uw wederpartij een bestuursorgaan is, zal de rechter dit niet aan u opleggen.

Wanneer doet de rechter uitspraak?

Civiel recht

U ligt in scheiding met uw partner. Omdat u niet kan rondkomen wilt u (een voorschot op de) alimentatie ontvangen. Dit wilt u al voordat de echtscheiding is uitgesproken dus u vraagt een voorlopige maatregel.

De rechter doet vaak eerst uitspraak over de voorlopige voorziening. Daarna gaat de bodemprocedure weer verder. Maar soms doet de rechter meteen uitspraak over de voorlopige voorziening én de bodemprocedure (of hoofdzaak).

Bestuursrecht

Ook al is er sprake van aparte procedures, ook in het bestuursrecht kan de rechter die de voorlopige maatregel beoordeelt ook meteen uitspraak doen in de hoofdzaak.

En als u het niet eens bent met de rechter?

Als de rechter uitspraak doet over de voorlopige voorziening kunt u meteen in hoger beroep. Zie onze pagina over hoger beroep voor meer informatie!

Hulp nodig?

Neem dan snel contact op! Onze advocaten hebben ervaring met het voeren van rechtszaken. Zij vragen voor hun cliënt geregeld om een voorlopige maatregel! En het hoeft u niet veel te kosten. Bovendien kunt u de kosten bij winst terugkrijgen van uw wederpartij. Genoeg redenen om uw zaak onder te brengen bij een van onze gespecialiseerde advocaten.

U kunt bellen met 088 1810 380 of het contactformulier invullen!

Neem contact op

Meer weten over o.a. juridische procedures?

Naast de voorlopige voorziening kent het recht nog veel andere procedures. Op de website van Pro Deo Advocaten kunt u ze allemaal leren kennen:

Voorlopige voorziening