Op 5 juli 2018 is door de SP, VVD en D66 een motie ingediend bij de Tweede Kamer om de weigerende ouder ofwel de weigerouder harder aan te pakken. Uit de motie blijkt dat de partijen het frustreren van een omgangsregeling aanmerken als een ernstige aangelegenheid. Het frustreren heeft bovendien grote gevolgen voor het welzijn van het kind en de andere ouder. Om die reden verzoeken zij de regering:
“[…] met voorstellen te komen hoe ouders, beter dan nu, gedwongen kunnen worden zich aan omgangsregelingen te houden, waaronder voor zover nodig en mogelijk aanscherping van het huidige strafrecht en/of actiever gebruik daarvan, waarbij het belang van het kind centraal staat.”
De Tweede Kamer steunt de motie en een onderzoek naar het probleem is in volle gang.
Afdwingen van de zorgregeling of omgangsregeling
Het is uiterst vervelend voor de kinderen als één van de ouders zich niet houdt aan de gemaakte afspraken uit het ouderschapsplan. Dit brengt onzekerheid en spanningen met zich mee. De kinderen horen hier niet geconfronteerd mee te worden.
Wijzigen van zorgregeling of omgangsregeling
In het geval één van de ouders zich niet houdt aan de afspraken uit de zorgregeling of omgangsregeling heeft de andere ouder de mogelijkheid om de rechter te verzoeken tot een wijziging van de regeling. Dit moet via een verzoekschrift via een advocaat. Een geschil over een zorgregeling of omgangsregeling kan tot aan het Gerechtshof worden voorgelegd (hoger beroep).
Wettelijke dwangmiddelen
De weigerende ouder loopt ook het risico dat de andere ouder de rechter verzoekt een wettelijke dwangmiddel op te leggen. Een voorbeeld van een wettelijke dwangmiddel is een dwangsom. Een dwangsom opgelegd krijgen is niet zomaar iets en moet niet licht opgevat worden.
Dit blijkt uit een uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Vrij recentelijk oordeelde het Gerechtshof Arnhem-Leeuwaarden over de nakoming van een omgangsregeling en een opgelegde dwangsom door de voorzieningenrechter.
Uit de uitspraak blijkt dat de moeder is veroordeeld tot nakoming van de vastgestelde omgangsregeling tussen de vader en zijn dochter. Bij het niet nakomen van de omgangsregeling verbeurt de vrouw een dwangsom van € 500,- per dag of gedeelte van een dag dat zij zich niet aan de omgangsregeling houdt met een maximum van € 20.000,-.
De rechter kan ook uit eigen beweging een dwangsom opleggen.
Een actieve rechter
De rechter kan een groot aantal maatregelen treffen om de weigerende ouder te bewegen tot naleving van zijn of haar verplichtingen. Dit volgt uit Europese wetgeving (artikel 8 EVRM). Voorbeelden van maatregelen die de rechter kan nemen zijn:
- Verwijzing naar mediation;
- Onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming;
- Voorlopige omgangsregeling vaststellen;
- Wettelijke dwangmiddel opleggen.
De rechter stelt zich actief op waarbij het belang van het kind centraal staat.
